بصرفه بودن ماینینگ
طبق گزارش بخش تحقیقات صرافی ارز دیجیتال بیتمکس (BitMex)، از آغاز ماه نوامبر 20 قیمت بیت کوین حدود 45 درصد کاهش داشته است و با خاموش شدن حدود 1.3 میلیون ماینر بیت کوین اس9، نرخ هش بیت کوین نیز حدود 31 درصد افت داشته است. اگرچه به نظر میرسد شرایط صنعت ماینینگ نامناسب میباشد، ولی تیم تحقیقاتی بیت مکس معتقد است که برای بعضی از ماینرها اوضاع آن قدرها هم که بقیه فکر میکنند دشوار نیست.
در ادامه به نکات اصلی این گزارش میپردازیم:
- قیمت ها دوبار در تاریخ های 16 نوامبر و سوم دسامبر به ترتیب 7.4 و 15.1 درصد کاهش داشته اند.
- کاهش 7.4 درصدی از ژانویه 2013 و کاهش 15.1 درصدی از اکتبر 2011 بی سابقه و از بزرگترین کاهش ها بوده اند.
- نمودار زیر نشان میدهد که از یکم نوامبر 20، فعالیت شبکه چطور همراه با کاهش قیمت بیت کوین افت کرده است.
- درآمد صنعت استخراج بیت کوین از نوامبر تا دسامبر، از 13 میلیون دلار در روز به 6 میلیون دلار کاهش یافته است.
- به دلیل تاخیر در تنظیم سختی شبکه، این افت درآمد حتی از کاهش قیمت بیت کوین نیز بیشتر است.
- در دوره 6 روزه منتهی به سوم دسامبر، 21.8 درصد بلاک کمتر از انتظار استخراج شده اند زیرا قبل از تنظیم سختی شبکه، ماینرها شبکه را ترک کردند و در نتیجه بلاک های کمتری استخراج شده است.
- قبل از شرایط کاهش فعلی، سود ناخالص این صنعت حدود 50 درصد بود درحالی که پس از سقوط قیمت ها، سود ناخالص برای بیت کوین و اتریوم به ترتیب 30 و 15 درصد شد.
- نمودار زیر سود ناخالص ماینرها برای بیت کوین، بیت کوین کش و اتریوم را از تاریخ یکم نوامبر نشان میدهد.
- از یکم نوامبر نرخ هش اتریوم تنها 20 درصد افت داشته است که بسیار کمتر از افت نرخ هش بیت کوین میباشد. در حالی که افت قیمت آن 54 درصد و بسیار بیشتر از افت قیمت بیت کوین است. بنابراین کاهش سود ناخالص اتریوم بسیار بیشتر بوده است. یکی از دلایل احتمالی برای این شرایط آن است که ماینرهای اتریوم بیشتر از روی علاقه این کار را انجام میدهند و معطوف به کسب سود نیست.
- ذکر این نکته مهم است که هنگام تخمین سود ناخالص، تحلیل های تیم تحقیقاتی فقط هزینه های مصرف برق را لحاظ میکند، هرچند هزینه های دیگری نظیر سرمایه گذاری در قطعات و تجهیزات و هم چنین هزینه های نگهداری آن ها نیز وجود دارد. این شرایط بدان معناست که سقوط اخیر قیمت ها تقریبا تمام ماینرها را وارد مرحله بحرانی کرده است.
- این گزارش در خصوص هزینه های مصرف برق خاطر نشان میکند که این هزینه ها برای تمام ماینرها یکسان نمیباشد و به دلیل این تفاوت در هزینه ها، شبکه بیت کوین علیرغم کاهش ناگهانی و شدید قیمت، به طور روان به کار خود ادامه میدهد.
- ممکن است این موضوع درست باشد که فروش بیت کوین توسط استخرهای ماینینگ به کسانی که در جنگ هش بیت کوین کش شکست خورده اند، محرکی برای کاهش قیمت بیت کوین بوده باشد، با این وجود به نظر میآید در تاثیر این امر اغراق شده است. بازار در شرایط نزولی قرار دارد و قیمت ها فارغ از اخبار و سرمایه گذاری های مختلف در حال کاهش میباشد.
- گزارش با این نتیجه گیری به پایان میرسد که اگرچه صنعت ماینینگ شرایط سختی را پشت سر میگذارد، اما برای ماینرهایی که هزینه های کمتری میپردازند شرایط بهتر از تصورات مردم است و ماینرهایی که تجهیزات خود را با قیمت های کم از بیت مین تهیه کرده اند شرایط مثبت و خوبی دارند.
قیمت ماینر و نرخ هش دستگاه
در سالهای اولیه معرفی بیت کوین، این ارز دیجیتال با استفاده از کامپیوترهای شخصی و تنها با CPU یا کارت گرافیک (GPU) استخراج میشد. اما با روی کار آمدن تراشههای مدار مجتمع برنامهپذیر یا همانای سیک، که قدرتی صد برابر کامپیوترها داشتند، روشی به جز خرید دستگاه مخصوص استخراج برای ماینینگ بیت کوین ناکارآمد و منسوخ شد.
دستگاههای مخصوص استخراج یا همان ASICها در مدلهای گوناگون و تحت برندهای خاص تولید میشوند. هر دستگاه یک قدرت پردازش خاص دارد که به آن نرخ هش یا هش ریت (Hash rate) هم گفته میشود. قدرت یک دستگاه همان میزان پردازشی است که میتواند انجام دهد.
اگر فاکتور مصرف برق را در نظر نگیریم، هر چه یک دستگاه استخراج قدرت بیشتری داشته باشد، سودآوری آن هم بالاتر است. قدرت دستگاههای استخراج را با میزان تولید هش بر ثانیه نمایش میدهند مثل: 14 تراهش برثانیه (TH/S)
شرکتهای تولیدکنندهی ماینرهای ایسیک، به طور مداوم دستگاههای جدیدی را با توان پردازشی یا همان نرخ هش بالاتر به بازار عرضه میکنند.
با عرضهی ماینرهای ایسیک جدید با توان محاسباتی بالا، دستگاههای قدیمی عملاً ناکارآمد میشوند.
ورود ماینرهای قویتر به عرصهی استخراج بیت کوین سبب ناکارآمدی یا از رده خارجشدن دستگاههای قدیمیتر میشود. در نتیجه برای اینکه در گردونهی رقابت برای ماینینگ باقی بمانید و توان رقابت با ماینرهای قدرتمند را داشته باشید، نخست باید دستگاهتان بهروز باشد.
همچنین قیمت دستگاه ماینر یکی دیگر از عواملی است که به طور مستقیم روی زمان بازگشت سرمایه تاثیر میگذارد.
مصرف انرژی و هزینهی برق مصرفی
میزان انرژی بسیار زیاد مورد نیاز برای استخراج بیت کوین باعث شده است تا مصرف برقِ یک دستگاه استخراج و همچنین قیمت برق در یک منطقه تاثیر بسیار زیادی بر سودآوری ماینینگ داشته باشد.
هر دستگاه ماینر مصرف برق متفاوتی دارد. مسلم است هنگام تهیه یا خرید یک دستگاه یا ریگ استخراج باید این مسئله را مد نظر قرار داد؛ زیرا میزان بالای هزینهی برق مصرفی دستگاه ماینر میتواند نقش نرخ هش در سودآوری را از بین ببرد و حتی باعث ضرر شود.
به عنوان نمونه سودآوری یک دستگاه با قدرت 14تراهش و مصرف برق 1400 وات میتواند از سودآوری یک دستگاه با 50 تراهش قدرت و مصرف برق 8000 وات بیشتر باشد.
قیمت بیت کوین
با توجه به اینکه ماینرها در ازای مشارکت در شبکه و استخراج، پاداش خود را به صورت بیت کوین دریافت میکنند، قیمت بیت کوین یکی از مهمترین عوامل سودآوری ماینینگ محسوب میشود. همانطور که پیشتر نیز مطرح شد، قیمت ماینر و هزینهی برق مصرفی مورد نیاز برای استخراج بیت کوین را میتوان دو هزینهی ثابت در عرصهی ماینینگ دانست.
بنابراین برای اینکه فعالیت سودآور باشد و به بیانی ساده دخل و خرجش با هم بخواند باید قیمت بیت کوین از حد مشخصی بیشتر باشد. به عنوان نمونه در اوایل سال 2019 که قیمت بیت کوین به 3,200 دلار رسید، بسیاری از ماینرها برای جلوگیری از ضرر دستگاههای خود را خاموش کردند.
ضروری است بدانیم که قیمت دلار در میزان سودآوری ماینرها و حتی معاملهگران ایرانی، دخیل و تأثیرگذار است.
کارمزد استخر استخراج
افزایش روزافزون محبوبیت بیت کوین و پیوستن بیش از پیش افراد به خیل ماینرهای این ارز، سبب شده سختی شبکهی آن به شدت افزایش یابد و در نتیجه کار انفرادی را برای ماینرها دشوار کند و باعث شود ماینینگ شخصی عملاً ناکارآمد و منسوخ شود. به همین دلیل، مفهومی به نام استخراج شکل گرفت تا ماینرها از سراسر دنیا به آن بپیوندند و برای افزایش شانس استخراج بلاک جدید، توان محاسباتی خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
همانطور که میدانید در ازای عضویت در این استخرها و استفاده از خدمات آنها باید کارمزد پرداخت کنید. البته مبلغ این کارمزدها چندان بالا نیست و بین صفر تا 4% درآمد حاصل از استخراج است.
قوانین و تهای اتخاذشده در رابطه با ماینینگ
اگر از علاقهمندان و دنبالکنندگان خبرهای مرتبط با ارزهای دیجیتال در ایران باشید، تاکنون متوجه این موضوع شدهاید که وضعیت قانونگذاری در رابطه با ارزهای دیجیتال و استخراج آن در کشورمان به چه صورت است. با توجه به اینکه ده سال از معرفی بیت کوین در جایگاه اولین ارز دیجیتال به جهانیان میگذرد، هنوز هیچ قانون مدون و مشخصی در رابطه با این فناوری تصویب نشده است و حتی ممکن است تصمیمهای جدیدی که والیان امر اتخاذ میکنند، به یکباره اوضاع را دگرگون کند یا شرایط را عوض کند.
قانونگذاری و تهای ضد و نقیض در رابطه با ارزهای دیجیتال در ایران یکی از خطرات فعالیت در این عرصه است و هنوز مسئولین در موضوع ماینر چیست و قوانین ان صحبتی دقیقی نکرده اند و قوانین مشخصی ندارد .
تغییر قیمت برق و افزایش قیمت آن، یکی از قابل لمسترین این نمونههاست که بسیاری را به برچیدن و از برق کشیدن دستگاههای ماینرشان وا میدارد.
شاید بتوان گفت عدم قطعیت دربارهی شرایط قانونگذاری در آینده، یکی از مهمترین خطراتی است که فعالان حوزهی ارز دیجیتال و به خصوص استخراج را در ایران تهدید میکند.
چنانچه ریسکهایی از این دست را بپذیریم و شرایط خوب پیش برود، با برنامهریزی درست و آگاه بودن به شرایط بازار، میتوان ماینینگ را سودآور تلقی کرد. اما همواره به خاطر داشته باشید که ماینینگ به منزلهی یکشبه به ثروت رسیدن نیست و زمان بازگشت سرمایهی آن تحت تاثیر عوامل زیادی است که بیشتر اوقات به بیش از یک سال هم میرسد.
ارز دیجیتال